“Je kunt er gewoon niet tegen werken”, zegt een boomkweker die niet bij naam genoemd wil worden uit vrees voor klantenverlies (naam bekend bij red.). “Van de twaalfhonderd bomen die ik heb geplant heb ik er maar honderd van kunnen leveren. Daarvan waren er zeshonderd rode en groene beuken, daarvan heb ik er nul kunnen leveren.” De kweker geeft aan dat hij moedeloos wordt van de engerlingen (larven van de meikevers, VZ.).
Elroy Rendering van boomkwekerij Rendering in Aalten heeft ook last van de engerlingen. “Vorige week zagen we nog nauwelijks meikevers. Gisteravond was de vlucht echt massaal, ik denk dat het door de temperatuur komt”, aldus de kweker. Rendering is van mening dat door het warmer wordende weer er ook steeds meer engerlingen zullen komen, hij wordt dan net als zijn collega’s moedeloos van de beestjes. “Ik deel dat gevoel volledig, de schades zijn echt enorm. Je moet je voorstellen, als je voor een miljoen euro aan boompjes op het veld hebt staan, dan kan het best zijn dat je door de engerlingen twee ton schade hebt”, zegt de kweker.
Financiële druk
Teeltadviseur Stefan Even van Compas Agro legt uit waarom de larven van de meikevers de boomkwekerij-sector in de Achterhoek flink onder financiële druk zetten. “Het probleem is dat engerlingen ongeveer drie jaar lang in de grond zitten en de wortels van de bomen opeten. Boomkwekerijgewassen zijn planten die drie jaar of langer in de grond staan. In die tijd wordt op de grond weinig bewerking uitgevoerd”, aldus Even.
De adviseur legt uit dat wanneer de droge bodem (engerlingen zitten niet of minder in kleigrond) actief wordt bewerkt of omgespit, de engerlingen minder overlevingskans hebben en dus minder schade aanrichten. “Na de start van de meikever vlucht, die zo’n anderhalve week geleden is begonnen, leggen de meikevervrouwtjes na een rijpingsvraat en paring eitjes in de bodem die ergens in juni uitkomen.”
Ellende
Vanaf het moment dat de engerlingen uit de eitjes kruipen, ongeveer eind april en begin mei, begint de ellende voor boomkwekers. “Die engerlingen vreten dan aan de wortels tot ongeveer september, waarna hij weer wat dieper de grond in gaat. Het tweede jaar, ongeveer vanaf april, richt de engerling heel veel vraatschade aan”, aldus Even. Volgens de adviseur gaat het vraatzuchtige beestje weer door tot ongeveer begin oktober. Het derde en laatste jaar, vlak voordat de engerlingen een metamorfose tot meikever ondergaan, vreten ze zich ook weer vol. Een kweker kan aaltjes (kleine parasieten die engerlingen opeten) inzetten maar deze werken alleen in een vochtige bodem. Engerlingen floreren echter juist in een droge bodem, waardoor je aaltjes niet optimaal kan inzetten.
‘Dat hoort wel een beetje bij ons vak’
Toch vindt Rendering, ondanks dat de beestjes de boomkwekerij-sector flink onder druk zetten, dat kwekers zelf ook een verantwoordelijkheid hebben om goede keuzes te maken om grote schades te voorkomen. Zo kunnen de kwekers keuzes maken op welk perceel zij iets planten, wanneer zij de boompjes van het land af halen en welke soort bomen zijn planten. “Als ik mijzelf de schuld kan geven omdat ik qua preventie iets heb nagelaten, dan vind ik dat erger dan dat je er echt alles aan hebt gedaan. Dat hoort wel een beetje bij ons vak”, aldus de kweker.