De kiezersvereniging Soziale Liste had aangedrongen op een raadsreferendum. De centrale vraag: moeten de door de stad aangekochte Gigaset-gebouwen aan de Kaiser-Wilhelm-Straße als nieuwe stadhuislocatie worden ingericht, terwijl het pand aan de Berliner Platz een culturele bestemming krijgt? Het antwoord op die vraag zou de toekomst van het huidige renovatieplan drastisch kunnen beïnvloeden.
Volgens de Soziale Liste zijn alternatieve oplossingen nodig om de steeds hoger oplopende kosten in te dammen. Wat begon als een renovatieproject van 65 miljoen euro in 2021 is inmiddels opgelopen tot naar schatting 100 miljoen euro. “Dat brengt de stad Bocholt in financiële problemen,” waarschuwen verschillende stadsbestuurders.
Kosten lopen uit de hand
De plannen voor het Bocholter stadhuis werden in 2021 groots gepresenteerd, nadat in 2018 de Bocholtse gemeenteraad had ingestemd dat het ‘Rathaus’ dringend aan renovatie toe was. Het monumentale gebouw aan de Berliner Platz, ontworpen door de befaamde Keulse architect Gottfried Böhm, moest niet alleen volledig worden gemoderniseerd, maar ook uitgebreid met een vierde verdieping en een grotere raadszaal.
Daarbij hoort een grondige renovatie van het geïntegreerde stadstheater, inclusief de bouw van een groot achtertoneel. Zonder dat achtertoneel kunnen veel evenementen, zoals musicals, opera’s en toneelstukken, niet langer plaatsvinden vanwege aangescherpte brandveiligheidsvoorschriften.
Het stadhuis moet volgens de plannen na de verbouwing plaats bieden aan 320 moderne werkplekken en energie-efficiënter worden. Burgers zouden op de begane grond makkelijk toegang krijgen tot gemeentelijke diensten en een uitgebreidere horecaruimte. Het project omvat ook de renovatie van het cultuurdeel met theater in het gebouw, te vergelijken met de Stopera in Amsterdam. De ‘Bocholtse Stopera’ moet bovendien verduurzaamd worden: het was een energieslurper’, en met het energiezuiniger maken zal er veel financiële voordeel gehaald worden voor de stad. Voor het onderhoud van het gebouw was Bocholt vóór de start van de renovatie jaarlijks 750.000 euro kwijt.
Kritiek vanuit alle hoeken in Bocholt
Op de renovatie plannen en het tijdelijk onderkomen van het stadsbestuur bestaat er al jaren felle kritiek op de plannen. Volgens de Soziale Liste is de stad blind voor goedkopere alternatieven en worden bezwaren uit de samenleving genegeerd. De aankoop van de Gigaset-gebouwen zou volgens hen een veel betaalbaardere oplossing kunnen bieden, zowel voor kantoorruimte als voor een apart cultuurcentrum.
De afgelopen maanden verzamelden ze meer dan 2.400 handtekeningen ter ondersteuning van een burgerverzoek. Toch was de uitkomst voorspelbaar. Het stadsbestuur stelde dat het verzoek niet voldeed aan de formele vereisten: het bevatte geen duidelijke ‘ja of nee’-vraag en zou meerdere onderwerpen combineren.
Opvallend is dat het stadsbestuur al twee weken eerder een juridisch standpunt van de Soziale Liste had ontvangen, maar dit niet met de commissieleden had gedeeld. “Als ik in de commissie had gezeten, had ik een verzoek tot uitstel ingediend,” zei Rainer Sauer, voorzitter van de Soziale Liste. “Ik kan toch geen beslissing nemen als mij belangrijke documenten worden onthouden.”
Politiek verdeeld
Bij de stemming in de commissie was de Stadtpartei de enige fractie die het burgerverzoek steunde. De rest volgde de lijn van burgemeester Thomas Kerkhoff en het stadsbestuur. Sauer uitte stevige kritiek: “De stad wil geen openbaar debat. Men verschanst zich in plaats van de democratische weg te volgen.”
Voor tegenstanders van het renovatieplan draait de discussie allang niet meer alleen om de inhoud, maar ook om de manier waarop het stadsbestuur met tegenspraak omgaat. Met de kosten die inmiddels richting de 100 miljoen euro gaan, neemt de druk toe. Oppositiepartijen waarschuwen dat Bocholt financiële problemen tegemoet gaat en andere investeringen in bijvoorbeeld scholen, wegen en sportvoorzieningen in de knel kunnen komen.
Ondanks de recente tegenslag voor de Soziale Liste lijkt het onwaarschijnlijk dat het debat hiermee tot rust komt. De vraag hoe de ‘Bocholtse Stopera’ uiteindelijk vorm krijgt – en wie daarvoor de rekening betaalt – zal de stad de komende maanden blijven bezighouden.