Want hoe Duits die dijk ook is, hij beschermt ook een stuk Nederland. De dijk langs de Rijn staat bekend als Dijkring 48 en beschermt zo’n 240.000 mensen aan beide kanten van de grens. Mocht het misgaan bij de dijk, dan ligt het water binnen 24 uur in Ulft, Gaanderen en Doetinchem. Ook de snelwegen A18 en A12 lopen onder. Die gedachte hangt sinds de watersnoodramp in het Duitse Ahrdal (Moezel-Rijn gebied) en Valkenburg in juli 2021 nog vers in het geheugen.
De overstroming verwoeste in het Ahrtal een heel dorp en kostte 180 menslevens en sindsdien komen Duitse maatregelen tegen weersextremen sneller van de grond. Het kenmerkt hoe soepel dit project verliep. In slechts twee jaar bouwtijd kwam dit deel klaar. Dat was bijna drie jaar sneller dan waar men ooit vanuit ging. Volgens de Duitse milieuminister Oliver Krischer kwam dat vooral door slimme voorbereiding met als resultaat: geen stilstand en niet langer wachten op procedures op procedures die elk opnieuw aanbesteed worden, zoals dat in Duitsland heel gewoon is.
Hoger, breder en degelijker
En dat is te zien aan de dijk zelf. De ringdijk werd volledig nieuw opgebouwd, 70 centimeter hoger, twee keer zo breed, van dertig naar zestig meter, en voldoet nu aan de moderne veiligheidsnormen. Meer dan een half miljoen kubieke meter aarde werd verzet. Er moest grond worden aangekocht en rekening worden gehouden met huizen langs het tracé om de dijk te kunnen voorzien van een stevig dwarsprofiel. Dat voorkomt verzadiging. Wat maakt dat een dijk bij extreem weer en langdurig hoogwater als een pudding kan inzakken.
Maar de dijk werd niet alleen veiliger, ook prettiger voor de recreatie. Bovenop ligt nu een nieuw fietspad met plekken met picknickbankjes om naar de Rijn te kijken, betaald door de gemeente Emmerik. En dat pad is al open.
Dijkring nog niet af
De kosten? Zo’n 15 miljoen euro. Noordrijn-Westfalen betaalde 80 procent, de rest komt uit regionale middelen. “Dit deel is nu toekomstbestendig,” zegt Holger Friedrich, directeur van het Dijkverband Bislich-Landesgrenze. “Maar we zijn er nog niet. Een ketting is zo sterk als de zwakste schakel. Er moeten nog ongeveer twaalf kilometer worden vernieuwd.”
En dat moet sneller, vindt het ministerie in Noordrijn-Westfalen (NRW). Sinds de overstromingen van 2021 wordt stevig ingezet op versnelling, samenwerking en betere waarschuwingstechnologie. De deelstaat ondersteunt inmiddels zo’n vijfhonderd waterveiligheidsprojecten en breidt het netwerk van hoogwatermeetpunten fors uit. Waterschap Rijn & IJssel is er blij mee. Ze werkt al vele jaren samen met het Duitse dijkverband en NRW. Aan de Nederlandse kant zijn de rivierdijken grotendeels verzwaard, maar nu de Duitse zijde ook in fases klaarkomt, wordt het risico op overstromingen in de Achterhoek en Liemers, steeds minder.
Over de Dijkring 48
Dijkring 48 Rijn en IJssel bestaat in totaal uit circa 98 kilometer waterkering, waarvan 53 kilometer in Nederland en 45 kilometer in Duitsland ligt. Als sinds de jaren negentig werkt men aan de verbetering.
