Inspecties van loshangende takken in duizenden bomen om alle gevaren uit de bomen weg te halen gaan nog tot diep in de herfst duren, laat Bjorn Garstenveld, beheerder groen bij de gemeente weten. Ook hebben omgevallen bomen in diverse wegen happen uit het wegdek meegetrokken, laat staan hoe indrukwekkende monumentale bomen omvielen op karakteristieke kippenschuurtjes en hooimijten.
Na het opruimen van de ravage, staat Winterswijk voor de volgende stap: het opknappen van het landschap waar Winterswijk om bekend staat. “Over het noodweer dat vorige week over Winterswijk trok, kun je stellen dat de storm ons Nationaal Landschap totaal verminkt heeft”, omschrijft burgemeester Bengevoord het drama dat Winterswijk trof.
Duizend karakteristieke bomen
Alleen al de gemeente verloor ruim duizend monumentale bomen. Daarnaast zijn er ook de beeldbepalende bomen en gebouwen van tal van landgoederen, de zogeheten ‘Scholteboeren’, die heel veel schade hebben opgelopen. “Het is bijna niet uit te drukken in geld. Economisch hebben we dat nog lang niet in kaart, maar de vervangingswaarde van alleen de bomen wordt geschat op 20 tot 30 miljoen euro”, zegt wethouder Gosse Visser van Economie en Natuur en Landschap. “Het gaat om oude dikke bomen die waardevol zijn voor de ecologie, tegen klimaatverandering en waar Winterswijkers er heel veel hebben gedaan om cultuurwaarde ervan te behouden.”
De eerste dagen na de storm stonden volledig in het teken van noodhulp en het herstellen van de bereikbaarheid. “We bedanken de brandweer, ondernemers, boeren en alle andere inwoners die de ravage hebben helpen opruimen, maar nu moeten we de volgende stap gaan zetten. Het Nationaal Landschap Winterswijk moet écht hersteld worden”, zegt Bengevoord. “We kunnen dit niet alleen.”
Desastreus als mensen de schade niet kunnen herstellen
Winterswijk wil een taskforce oprichten en daarvoor boerenorganisatie LTO, Waardevol CultuurLandschap (WCL) uit de buurtschappen en ook het waterschap en de provincie bij betrekken. Een brief naar de gemeenteraad is onderweg met het verzoek, alvast geld te reserveren. Deze opzet is volgens Bengevoord en Visser hard nodig. “We hebben deze aanpak nodig om dit unieke landschap te beschermen”, direct verwijzend naar inwoners die veel schade hebben aan hun goed onderhouden monumenten en bijvoorbeeld hun verwoeste houtsingels. “Het zou zo desastreus zijn als mensen door de enorme schade niet meer gaan herstellen?”
Het doel van de taskforce is om Winterswijk weer terug te brengen in de staat van vóór de storm. “Maar het is duidelijk dat dit niet in drie maanden geregeld is”, aldus Bengevoord. Verzekeringen zullen lang niet alles dekken. Bengevoord en Visser roepen inwoners op de schade bij de gemeente te melden zodat er ook financiële hulp kan komen vanuit Den Haag. Dat is volgens hard nodig, wil het landschap behalve hersteld ook beter voor te bereiden op klimaatverandering. Garstenveld legt uit dat op de plaats van een deel van de gesneuvelde Hollandse eiken ook robuustere boomsoorten kunnen terugkomen die minder klimaatgevoelig zijn.
Een van de momumentale landsgoederen is het Keunehuis. Voor het herstel is een spontane donatieactie op gang gekomen.