Ulft, Netherlands

Sloopkogel wacht voor oude steenfabriek in Winterswijk

Al sinds 1909 staat steenfabriek De Vlijt aan de rand van Winterswijk. De steenfabriek moest afgelopen najaar de deuren sluiten omdat de fabriek niet langer rendabel bleek te zijn. De gemeente Winterswijk kocht de grond en gaat het na de sloop gebruiken als nieuw bedrijventerrein, maar zaterdag kan het publiek nog één keer een kijkje nemen.
Davie Klein Gunnewiek | 17 maart 2023 11:01 | Aangepast op 17 maart 2023 11:01
Inmiddels is het terrein aan de Misterweg helemaal leeg, maar de grote hal, steenoven en droogkamers zijn nog aanwezig en intact. "De fabriek die er nu staat stamt grotendeels uit de jaren zestig", vertelt Freek Jansen. Hij had de laatste jaren de leiding over de steenfabriek. De fabriek was lange tijd in bezit van familie Den Daas, die ook een steenfabriek in Azewijn bezat. Pas in 2018 werd de fabriek overgenomen door Wienerberger, één van de grootste baksteenproducenten ter wereld.

In de steenfabriek werden ongeveer vijftienduizend stenen per uur geperst, wat neerkomt op een totaal van bijna 26 miljoen per jaar. Naar de huidige maatstaven gaat het om een kleine steenfabriek. "Je ziet de tendens dat kleinere steenfabrieken op een gegeven moment niet meer rendabel zijn", zegt Jansen. "Zo ook deze in Winterswijk. Er moest fors geïnvesteerd worden in de fabriek en dat kon niet meer worden terugverdiend."

Smalspoor treintje
Voor een kleine rondleiding neemt Jansen ons nog één keer mee over het terrein en door de fabriek. "Het merendeel van de productie werd gemaakt van klei die in de groeve achter de fabriek werd gewonnen. ", vertelt Jansen. "Vroeger werd deze klei met een smalspoor treintje naar de fabriek vervoerd, later gebeurde dit met vrachtwagens." Van het smalspoor is weinig meer over, maar toch kun je in het bos achter de fabriek nog sporen vinden.

‘Wel 1050 graden’
Binnen in de fabriek lopen we naar de tunneloven waarin de stenen werden gebakken. "De oven was een grote warmtewisselaar", zegt Jansen. "In het midden was de oven ongeveer 1050 graden. Als de stenen eruit kwamen, waren ze door de lucht alweer zoveel afgekoeld dat je ze met de hand kon vastpakken." Vervolgens werden ze opgestapeld en op pallets gezet. "De stenen die gereed waren, werden buiten opgeslagen op het 'tasveld', het buitenterrein van de fabriek. Afhankelijk van het seizoen en de drukte stond er een voorraad van ongeveer drie maanden tot een half jaar", aldus Jansen.

'Bedrijvigheid gaat door'
De steenfabriek is zaterdag nog één keer te bewonderen voor het publiek voordat de sloopkogel door het gebouw gaat. "De machines zijn helaas al weg, maar met historische foto's kunnen we toch een goed beeld geven van het proces van klei tot baksteen", zegt Jansen. Halverwege april wordt er gestart met de sloop en komt er een einde aan de steenindustrie in het dorp. "Ik heb er vertrouwen in dat de gemeente er een prachtig bedrijventerrein van gaat maken”, aldus Jansen. “De bedrijvigheid gaat hier dan weer door."

Deuren open
De deuren van de steenfabriek zijn zaterdag tussen 10.00 uur en 15.00 uur geopend voor inwoners, omwonenden en geïnteresseerden. Oud-medewerkers van De Vlijt verzorgen ieder halfuur rondleidingen. Door middel van ervaringsverhalen en prachtige foto’s van toen de fabriek nog in bedrijf was, nemen zij de bezoekers mee in het proces van klei tot baksteen.

Foto: Omroep Gelderland

Lees ook

GroenLinks en PvdA in 2026 niet samen op de lijst in Winterswijk

De lokale afdelingen van de PvdA en GroenLinks in Winterswijk hebben besloten om bij de volgende gem...

Belangrijke sloop herkenningspunt Winterswijk gestart

De sloop van de memorabele gebouwen aan de Europalaan in Winterswijk is afgelopen dinsdag begonnen. ...

Grensgemeenten sturen brandbrief naar minister over grenscontroles

De burgemeesters van zesenveertig gemeenten langs de grens met Duitsland of België uiten in een brie...

Wensboom bij SKB brengt inwoners van Winterswijk bij elkaar

Sinds donderdag staat er een heuse wensboom bij het Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB) in Winte...

Bedreigingen aan adres van gemeente Winterswijk, vergaderingen zonder publiek

Vanwege serieuze bedreigingen aan het adres van de gemeente Winterswijk is er de komende raads- en c...

Minister gaat naar Berlijn over Duitse windmolens langs de grens

Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei gaat haar collega-minister van Binnenlandse Zake...