“Zoals de stenen er nu bij liggen, merk je geen verschil met normale bakstenen. Je hoeft je dus geen zorgen te maken", aldus Emy Bensdorp van Claybens. “Ik maak altijd het grapje: je kunt ze zelfs likken als je zou willen.” Bensdorp vond de oplossing in het langdurig verhitten van de PFAS-houdende grond: “We verhitten de grond langdurig tot boven de duizend graden. Door die langdurige verhitting krijgt PFAS de tijd om echt uit elkaar te vallen.”
Het idee werd maandagmiddag gepresenteerd door de gemeente Doetinchem, de provincie Gelderland en Bensdorp zelf. Wethouder Ingrid Lambregts kijkt met trots naar deze nieuwe oplossing voor het lokale probleem. “Tot voor kort konden we de grond alleen afvoeren , tegen hoge kosten, zonder dat het probleem uit het milieu verdween", zegt Lambregts. “Deze geslaagde pilot toont aan dat je van vervuilde klei schone bakstenen kunt maken. Dat maakt me echt trots, want dit is een prachtige circulaire oplossing.”
Achterhoekse mentaliteit
Volgens Bensdorp speelde de Achterhoekse mentaliteit een belangrijke rol bij het bedenken van deze oplossing. “Op de Voltastraat kwam alles samen. Die probleemlocatie is echt omgezet in een innovatieve plek", legt ze uit. “Deze pilot was niet de enige; er is bijvoorbeeld ook getest met het zuiveren van water. Heel cool om te zien hoe ze daarmee zijn omgegaan.”
Stenen keren terug
Van de locatie aan de Voltastraat is zo'n twintig kuub aan grond gebruikt om testbakstenen te maken. Dit gebeurde in het kader van een pilot die zo’n twee ton kostte. De bakstenen worden niet opgeslagen of tentoongesteld, maar keren terug naar de gemeente Doetinchem. “Vijftigduizend bakstenen komen terug naar Doetinchem. Daar kun je ongeveer acht tot tien woningen mee bouwen. We zijn nu aan het kijken in welk project ze gebruikt zullen worden", vertelt Lambregts.
Landelijke oplossing?
De huidige resultaten komen uit een kleinschalige pilot, maar er is ambitie om de aanpak op grotere schaal te testen. “De volgende stap is een full-scale pilot. Dan gebruiken we een volle oven en gaan we het grootschaliger aanpakken. Daar gaan we weer van leren, maar als dat net zo goed verloopt als deze pilot, dan kan het snel gaan", aldus Bensdorp.
Nu het probleem in Doetinchem wordt aangepakt, wordt ook gekeken naar mogelijkheden op landelijk niveau. “Het zou geweldig zijn als het Achterhoekse innovatiedenken kan bijdragen aan een oplossing voor heel Nederland – en zelfs daarbuiten. We onderzoeken die mogelijkheden zeker", besluit Bensdorp.