Van veerboot naar wereldberoemde blikvanger
Toen de Rijnbrug Emmerich-Kleve in 1965 officieel werd geopend, betekende dat een einde aan eeuwen van veerverbindingen. De imposante hangbrug, 803 meter lang en met een hoofdoverspanning die destijds tot de grootste van Europa behoorde, werd al snel herkenbaar omgedoopt tot het ‘Golden Gate van de Niederrhein’.
Voor de inwoners van Emmerich en omstreken werd het meer dan alleen een praktische oversteek. De brug groeide uit tot symbool van (economische) verbinding en trots. “Ze is niet alleen een architectonisch hoogtepunt, maar ook een landmark met grote symbolische waarde,” zegt de gemeente. “Zelfs in ons logo komt ze terug. Haar ligging als eerste Rijnbrug na de Nederlandse grens maakt haar bovendien een baken voor de scheepvaart.”
Tentoonstelling: zestig jaar brugverhalen
Het jubileum is aanleiding voor een uitgebreide tentoonstelling in het Rheinmuseum, samengesteld door het stadsarchief van Emmerich. De expositie neemt bezoekers mee langs de hele geschiedenis van de rivieroversteek: van de eerste houten veerpont tot het ambitieuze bouwproject in de jaren zestig.
De opzet is chronologisch, maar biedt ook ruimte voor verhalen achter de feiten. Zo zijn er bouwplannen, schetsen, foto’s en het originele ontwerp van het brückenwappen te zien. Veel van deze stukken zijn nooit eerder vertoond. Aanvullend zijn er scheepsmodellen en privécollecties van inwoners die hun eigen herinneringen hebben ingebracht.
Een bijzonder onderdeel vormen de persoonlijke verhalen van tijdgenoten. Gedichten, dagboekfragmenten en interviews laten de emoties rond de bouw en de sluiting van de veerdienst herleven. “Het zijn juist die kleine, persoonlijke details die de geschiedenis tastbaar maken,” aldus de samenstellers.
Brug als levensader voor economie en samenleving
In de afgelopen zes decennia is de brug een onmisbare schakel geworden in de grensoverschrijdende economie. Dankzij de aansluiting op de A3 en de nabijheid van het Emmericher havengebied en het containerterminal, is de Rijnbrug essentieel voor transport en logistiek. Dagelijks rijden vrachtwagens en personenauto’s over de brug om handel, werk en familie te verbinden.
Niet alleen Duitse, maar ook veel Nederlandse forenzen gebruiken de oversteek. Vanuit dorpen en steden aan beide kanten van de Rijn pendelen werknemers naar industriegebieden, logistieke centra en kantoren. De brug bespaart reistijd, maar vormt ook een sociaal netwerk: van familiebezoek tot sportwedstrijden, evenementen en culturele uitwisselingen, reageert gemeente Emmerich op de tentoonstelling die aanstaande is.
Ook toeristisch gezien levert de brug veel op. Het iconische silhouet trekt fotografen, fietsers en wandelaars. Voor bezoekers uit Nederland is het vaak de poort naar het Niederrhein-gebied, terwijl Duitsers er de grens mee oversteken richting de Achterhoek en Nijmegen/de Betuwe.
Groot onderhoud voor nog eens halve eeuw
Terwijl het jubileum wordt gevierd, wordt achter de schermen hard gewerkt om de brug klaar te maken voor de toekomst. Sinds 2023 is de Rijnbrug in groot onderhoud, een omvangrijk project dat tot medio 2026 gefaseerd wordt uitgevoerd.
De werkzaamheden omvatten onder meer de vernieuwing van het wegdek, het vervangen van onderdelen van de stalen constructie en het versterken van kabels en ophangpunten. Door het werk in fases uit te voeren, blijft de brug tijdens de renovatie in gebruik. Volgens de beheerder, Straßen.NRW, moet de ingreep ervoor zorgen dat het ‘Golden Gate van de Niederrhein’ nog zeker vijftig jaar mee kan.
Vol verkeer en verhalen
Met het stijgende aantal voertuigen en de groeiende regionale economie zal het belang van de brug alleen maar toenemen. De gemeente verwacht dat zij de komende twintig tot dertig jaar niet alleen een verkeersader blijft, maar ook een verbindende factor voor culturele samenwerking en grensoverschrijdende projecten.
Wie de geschiedenis en betekenis van de brug zelf wil beleven, vindt in het Rheinmuseum een rijke verzameling aan objecten, verhalen en beelden. Van de laatste veerpont tot de eerste rij over de nieuwe brug en alles wat sindsdien de skyline van Emmerich heeft bepaald. De tentoonstelling is van 17 augustus tot en met 28 september.