'Ik verbaasde me dat niemand iets zei'
Wat begon als een spontane melding op Facebook door dorpsbewoner Paul Jansen, groeide uit tot een breed gedeelde frustratie onder de inwoners van Beek. “Ik verbaasde me erover dat niemand er nog iets over had gezegd", vertelt Jansen. “We hebben geen dorpsraad of lokaal bestuur, dus plaatste ik zelf een bericht. De reacties stroomden binnen.”
Levensgevaarlijke situaties in woonwijken
Volgens Jansen is het dorp inmiddels onherkenbaar geworden. Waar hij voorheen binnen een minuut van huis naar zijn zaak kon rijden, kost dat hem nu minstens tien minuten. “Dat lijkt weinig, maar het geeft aan hoe druk het hier is. Wat ons het meest verontrust is dat bestuurders ongeduldig zijn, rijden over stoepen, door woonstraten en zelfs door tuinen. Dat maakt het levensgevaarlijk.”
Niet alleen personenauto’s maken gebruik van de sluiproutes via Beek, ook bestelbusjes en touringcars proberen zo de vertraging bij de A12 te omzeilen. De grenscontroles, die sinds enkele weken dagelijks worden uitgevoerd, zorgen voor terugkerende files bij Bergh. “Dat hoor je nu elke dag op de radio", aldus Jansen. “Tijdens het hemelvaartweekend stond alles hier muurvast.”
Gemeente grijpt in met tijdelijke afsluitingen
De zorgen leven al langer in het dorp. Jansen nam daarom contact op met de gemeente Montferland, die voor het pinksterweekend besloot om twee kleinere grensovergangen nabij Beek gedurende vier dagen af te sluiten. De maatregel leidde tot opluchting bij de bewoners, maar is slechts tijdelijk. “Het is beter dan niets, maar ik vrees dat automobilisten signalen negeren en alsnog met hun navigatie het dorp doorgaan. Dat zal opnieuw tot gevaarlijke situaties leiden als zij bij splitsingen gaan keren of dat doen bij Hotel Zonneheuvel”, verwacht Jansen.
Rood-witte bakens tegen het racen door de wijk
Ook inwoners van de Sint Jansgildestraat en de Zuider Markweg deden hun beklag bij de gemeente. In samenwerking met buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) werden rood-witte afzetbakens geplaatst om verkeer af te remmen. Toch zijn de mogelijkheden beperkt, weet Jansen na overleg met de gemeente. “Ik stelde voor om lichtkranten langs de provinciale weg te plaatsen die waarschuwen voor de afsluitingen en omleiden via de ringweg Zelhem–Doetinchem. Maar dat mag een gemeente niet zelf beslissen, dat is aan de provincie. En al zou de gemeente dat welwillend doen, dan haalt de provincie deze weg.”
Hoop op actie vanuit provincie én Duitsland
Een blijvende oplossing lijkt vooralsnog niet in zicht. Jansen hoopt dat de provincie Gelderland snel met maatregelen komt. Ook wijst hij naar Duitsland: “Ik vind dat Duitsland beter moet anticiperen op de effecten van hun grensbeleid voor dorpen als Beek en Elten. Maar dat is lastig: voor het gebied buiten de bebouwde kom zijn de deelstaten verantwoordelijk, en voor snelwegen zoals de A3 – het Duitse vervolg van de A12 – beslist de Duitse Rijkswaterstaat in Berlijn.”
Voorlopig blijft Beek in onzekerheid. Bewoners hopen op structurele maatregelen, maar vrezen dat het sluipverkeer de rust in het dorp voorlopig nog verstoort.