“We moeten een situatie creëren, waarbij het bedrijf op een gezonde manier zich kan voortzetten, maar ook inwoners in een gezonde omgeving kunnen wonen”, aldus wethouder Ingrid Lambregts tijdens de raadsvergadering. Op dit moment voldoet Vulcanus niet aan de eisen. Er is sprake van geuroverlast voor de directe omgeving. Ook blijkt uit metingen dat er te veel benzeen en PAK wordt uitgestoten. De ijzergieterij heeft een investering van 1,9 miljoen euro in gedachten om wél aan de eisen te kunnen voldoen.
De gemeenteraad van Doetinchem heeft daar nu groen licht voor gegeven. Onderdeel van het nieuwe bestemmingsplan is dat Vulcanus ruimte krijgt om maximaal twintig meter de hoogte in te bouwen als het gaat om ‘voorzieningen die nodig zijn om aan wettelijke milieunormen te voldoen’. Bij de ijzergieterij gaat het om twee koolfiters in schoorstenen. De verwachting is dat het bedrijf na plaatsing voldoet aan de normen voor uitstoot.
‘Inwoners trekken aan kortste eind’
Alleen GroenLinks stemde tegen het vernieuwde bestemmingsplan. “Tot september heeft het bedrijf toestemming voor dezelfde overlast als voorheen”, gaf fractievoorzitter Denny Lieberwerth aan. “Daarna is er verminderde overlast tot het tweede filter uiteindelijk is geïnstalleerd, ervan uitgaande dat Vulcanus zich hier moeiteloos aan houdt. Het is duidelijk dat onze eigen inwoners aan het kortste eind trekken, wij zullen hier in geen duizend jaar mee instemmen.”
Raad van State-proof?
Wel hadden raadsleden zorgen over de ‘Raad van State-proofheid’ van de plannen. Stappen inwoners, of het bedrijf zelf, niet naar de hoogste bestuursrechter om zaken af te dwingen. “Ik heb goede hoop dat er geen aanleiding is om naar de Raad van State te gaan”, aldus wethouder Lambregts, die zich stoorde aan Lieberwerth. “Ik betreur echt dat GroenLinks aangeeft dat zij het gevoel hebben dat het plan niet ten goede komt aan het belang van onze inwoners. Het college ziet dat anders.”
Boetes boven het hoofd
Er hangen de ijzergieterij twee dwangsommen boven het hoofd, allebei opgelegd door de Omgevingsdienst Regio Arnhem. Het eerste koolfilter moet voor 1 september werken, anders wordt de eerste boete van 50.000 euro geïnd. Een jaar later moet ook het tweede koolfilter zijn geïnstalleerd, anders kan er opnieuw een dwangsom van 50.000 euro volgen. Als Vulcanus daarna nog niet voldoet aan de eisen, kan het bedrijf door een last onder bestuursdwang helemaal worden stilgelegd.
Sceptisch
Zover komt het als het aan de ijzergieterij zelf ligt niet. “Ik begrijp dat mensen een beetje sceptisch zijn”, zegt Herman Ponstein, directeur en eigenaar van Machine Fabriek Elburg, waar de Vulcanus sinds 2019 onder valt. “Ik heb ook aan bewoners uitgelegd dat ik verre afstand neem van alles wat er voor 1 april 2019 is gebeurd, toen waren wij nog geen eigenaar. Als directeur van Vulcanus kan ik zeggen dat ik geen reden kan bedenken waarom we ons niet aan verplichtingen zouden halen.”
Spannende septembermaand
Dat betekent dat de eerste filterinstallatie voor 1 september werkt. Inwoners van Langerak merken volgens de directeur weinig van het werk: “We hebben een groot terrein, de spullen worden daar gebracht en in de zomervakantie wordt alles netjes aan elkaar geknoopt.” September wordt een spannende maand. “Dan wordt gemeten of de praktische situatie overeenkomt met de theoretische”, legt Ponstein uit, die ook hoop heeft dat de geuroverlast een stuk minder wordt. “Wij hebben daar het volste vertrouwen in.”